Bu yazımızda kilo alımının önemli sebeplerinden birisi olan insülin direncinin ne olduğunu ve nasıl tedavi edilebileceğine bakacağız. İnsülin denilen hormon pankreas bezinden salgılanmaktadır. Bu hormonun asıl görevi kandaki şekeri hücrelerin kullanabileceği bir şekle çevirmektir. Bu sayede kandaki şeker seviyesi de dengelenmiş olmaktadır.
Ancak herhangi bir sebeple, insülin hormonunun işlev göstermesi gerektiği organ veya doku, eğer insülin hormonunun direktiflerini yerine getirmezse bu duruma insülin direnci denir. İnsülin direncinin oluştuğu durumlarda, kandaki şeker seviyesi yükselir. Dolaylı olarak ta kandaki kolesterol ve yağ seviyesi yükselir. Sonrasında da karaciğerde yağlanma, kanda ürik asitte yükselme ve gut hastalığı görülebilir.
İnsülin direnci görülmeye başlandığında ise, kandaki şeker seviyesi yükseleceğinden dolayı, pankreas bezi bu şekeri düşürmek için daha fazla insülin salgılamaya başlar ve bu durumda kandaki insülin seviyesi de artar. Bundan dolayı da bu kişilerde tatlı yeme ve atıştırma isteği artmaya başlar.
İnsülin Direncinin Sebepleri Nelerdir?
İnsülin direnci oluşmasının temelde 2 nedeni vardır. İlki doğuştan gelen insülin direnci, ikincisi de sonradan kazanılan insülin direncidir. Kalıtsal yoldan gelen insülin direnci, diyabet genleriyle birlikte görülür. Bu tür kalıtsal yatkınlığı olan insanlar belli bir yaşa geldiklerinde vücutlarında insülin direnci belirtileri görülmeye başlar.
Sonradan kazanılan insülin direnci de, genellikle hareketsiz yaşam, karbonhidrat ve yağ bakımından zengin beslenme gibi sebeplerle de insülin direnci oluşabilir.
İnsülin Direnci Nasıl Tedavi Edilir?
İnsülin direncinin tedavisi 3 hususa dikkat edilerek gerçekleştirilir. Bunlardan ilki, diyet yapmak ve beslenme alışkanlıklarını belirli bir düzene sokmaktır ki insülin direncinin tedavisindeki en önemli husus budur. İkincisi ise egzersiz, spor ve bedensel aktivite yapmaktır. Üçüncü husus ise gerektiği zamanlarda doktor tavsiyesi ile uygulanan ilaç tedavisidir. İnsülin tedavisi için kullanılan ilaçların temel görevleri, insülin direnci gösteren dokuların dirençlerini azaltmak ve bu dokuların insülin hassasiyetlerini arttırmaktır.
İnsülin Direnci Hastaları Nasıl Beslenmelidir?
İnsülin direnci hastalarının diyabet riskleri yüksek olduğundan dolayı, bir diyabet hastasıymış gibi beslenme alışkanlığı edinmeleri gereklidir. Bunlara sırayla bakacak olursak:
– Rafine şeker, yani fabrika şekeri ve bu şekeri içeren gıdalar hızla bırakılmalıdır. Çay veya kahve içerken şeker alınmaması, gazlı içecekler ile hazır meyve suları içilmemesi gereklidir. Çok şeker içeren şerbetli tatlılardan uzak durmak gereklidir.
– Bununla birlikte ikinci temel beslenme kuralı ise, beyaz undan tıpkı rafine şeker gibi uzak durmaktır. Özellikle de hamur işleri ve beyaz ekmek tüketilmemelidir. Bunların yerine, kana daha geç karışan ve pankreası yormayan doygun ekmekler tercih edilmelidir. Elbette bu ekmekler de ölçülü olarak tüketilmelidir.
– Pirinçten de uzak durulmalıdır. Pirinç yerine yine ölçülü olarak bulgura ağırlık verilmelidir.
– İnsülin direnci görülen kişilerin dikkat etmesi gereken bir diğer durum da, kandaki yükselen insülin değerlerini yavaş yavaş normal seyrine döndürmek için ara öğün yeme alışkanlığı kazanılmasıdır. Çünkü kanda yüksek değerde bulunan insülin bir şekilde azaltılmalıdır. Bunun için de özellikle de doğal şeker içeren meyveler tüketilebilir.